Zwartkop

Snelle feiten

Classificatie

Wetenschappelijke naam:

Sylvia Atricapilla

Andere namen:

Euraziatische Blackcap

Familie:

Grasmussen

Instandhouding:

Groen

Metingen

Lengte:

13cm

Spanwijdte:

20cm tot 23cm

Gewicht:

21g

Hoe ziet een Euraziatische Blackcap eruit?

De volwassen mannelijke blackcap heeft voornamelijk olijfgrijze bovendelen met een lichtgrijze onderkant. Het gezicht en de keel zijn grijs en er is een witte halfronde oogring rond de basis van het oog die eindigt waar deze samenkomt met een opvallende smalle zwarte dop. Dit zwarte gebied strekt zich uit van het voorhoofd, over de kroon tot aan de nek. Het bovenste vleugelgebied en de middellange staart zijn donkergrijs. De ogen zijn donkerbruin en de snavel leisteengrijs met grijze poten. Het volwassen vrouwtje is vergelijkbaar met het mannetje, maar over het algemeen met een bruinachtige tint en de blackcap wordt vervangen door een bruine of rufous cap. Het juveniel lijkt op het vrouwtje, maar met meer buffkleur aan de bovendelen en een minder voor de hand liggende bruine dop.

Euraziatische Blackcap met bessen in zijn mond

Euraziatische Blackcap met bessen in zijn mond

Mannelijke en vrouwelijke Blackcaps

Mannelijke en vrouwelijke Blackcaps

Hoe klinkt een Euraziatische Blackcap?

Als grasmus is de blackcap duidelijk een bekwame zanger en is hij vaak te horen roepen vanuit bomen, dik kreupelhout en laaggelegen dekking. De call zelf is een korte harde ’tac’ of ’tac- tac’ terwijl het nummer een luide snelle warbling is, vaak tot een halve minuut durend, oplopend tot een hoge finale.

Blackcap Nummer

Peter Boesman, XC648935. Bereikbaar op www.xeno-canto.org/648935.

Vrouwelijke Blackcap

Vrouwelijke Blackcap

Wat eet een Euraziatische Blackcap?

Tijdens het broedseizoen geeft de blackcap de voorkeur aan insecten en larven, waaronder sprinkhanen, kevers, meivliegen en kleine spinnen, die hij verzamelt van bladeren of van twijgen en zelfs door grond foerageren, hoewel de laatste niet zo vaak voorkomt. Naarmate het einde van de zomer nadert, verandert hun smaak en geven ze de voorkeur aan fruit, bessen en zaden. In het voorjaar zijn ze vaak te zien balanceren op kleine takken die stuifmeel van boombloesem nemen.

Hooggelegen Euraziatische Blackcap

Hooggelegen Euraziatische Blackcap

Distributie

Blackcaps zijn gedeeltelijke migranten en wijdverspreid in het grootste deel van Midden-, Zuid- en Noordwest-Europa, de noordoostelijke Atlantische eilanden, waaronder de Azoren, Kaapverdië, Madeira en de Canarische Eilanden, West-Azië tot centraal Rusland en Noordwest-Afrika. Tijdens de wintermaanden migreren mensen uit de koudere regio’s van Scandinavië naar het zuiden, voornamelijk naar landen rond de Middellandse Zee of Afrika ten zuiden van de Sahara. In de afgelopen vijftig jaar zijn blackcaps ook regelmatig uit Noord-Duitsland gemigreerd om in het Verenigd Koninkrijk te overwinteren. Deze eigenaardigheid wordt door sommige onderzoekers uitgelegd als te wijten aan het feit dat veel Britse tuinen wintervogelvoeders hebben, dus voedsel is in overvloed en vrij beschikbaar. Er zijn vijf ondersoorten van de nominaat met kleine variaties in uiterlijk, voornamelijk te wijten aan subtiele verschillen in de kleurschakering en in de omvang van het gebied dat wordt bedekt door de zwarte dop van het mannetje.

Vrouwelijke Blackcap die haar vleugels blootlegt

Vrouwelijke Blackcap die haar vleugels blootlegt

Borden en spotting tips

Bossen en bosgebieden zijn de voorkeurshabitats van blackcaps, met name die met een bedekking van zwaar kreupelhout en struiken. Boomgaarden, parken, houtwallen en tuinen in meer stedelijke gebieden zijn ook populair. Het lied van het mannetje is vaak de eerste indicatie van de aanwezigheid van een blackcap en eenmaal gespot zijn de kenmerkende zwarte dop van het mannetje of rufous bruine dop van het vrouwtje het primaire hulpmiddel bij identificatie. Het zijn relatief solitaire vogels, hoewel ze zich tijdens de wintermaanden samen kunnen voeden met bessenbeladen struiken.

Juveniele Blackcap

Juveniele Blackcap

Fokkerij

Kleine bekervormige nesten worden door beide ouders opgebouwd uit grassen en stengels en bevinden zich over het algemeen in struiken op ongeveer een meter boven de grond. Tussen april en augustus worden maximaal twee broedsels gelegd, soms drie op sommige van de Atlantische eilanden, gemiddeld 4 of 5 buff gekleurde eieren, met grijsbruine vlekken. Die vogels aan de rand van hun normale bereik kunnen buiten deze tijdsparameters produceren. Beide ouders broeden de eieren uit die rond de twee weken uitkomen. Vluchten gebeurt ongeveer twaalf dagen later.

Blackcap nest

Nest van een Blackcap met eieren

Blackcap die jongen voedt

Hoe lang leven Euraziatische Blackcaps?

De levensduur van de blackcap is normaal gesproken maximaal vijf jaar, hoewel sommige geringde vogels bijna twee keer zo oud zijn geregistreerd.