Sperwers zijn een veel voorkomende Accipiter havik verspreid over een groot deel van Europa, Azië en delen van Afrika in de winter. Deze flexibele roofvogels hebben korte, afgeronde vleugels die hen in staat stellen om door nauwe gebladerte- en bosomgevingen te navigeren.
Dit is een gids voor de jacht op sperweren, inclusief prooien, technieken en meer.
Zoals de naam al doet vermoeden, zijn Sperwers bedreven in het jagen op kleine vogels zoals zangvogels. Het vrouwtje is aanzienlijk groter dan het mannetje en jaagt op prooien tot 500 g, wat 150 g meer is dan wat ze zelf weegt.
Sperwers zijn zo goed in het jagen op zangvogels dat ze meetbare effecten hebben op zangvogelpopulaties wanneer ze in hetzelfde territorium aanwezig zijn. Ze zijn een van de meest voorkomende roofvogels in Europa en worden regelmatig gespot tussen bossen en struiken.
Natuurlijk is er nog veel meer te leren over de geweldige jachtvaardigheden van de Sperwer – lees verder om erachter te komen!
Close-up van een Sperwer die op het punt staat een aanval te lanceren op nietsvermoedende prooien
Hoe jagen Sperwers?
Sperwers zijn vleesetende roofvogels die jagen op een breed scala aan kleine vogels en zoogdieren. Kleine vogels vormen het overgrote deel van hun dieet, met name mezen, vinken, mussen, gorzen, lijsters en spreeuwen.
Sperwers jagen vooral in de vroege ochtend en avond, wanneer het licht laag is en de vogels die ze targeten minder verdacht zijn. Met behulp van hun scherpe gezichtsvermogen en scherp gehoor scannen ze hun omgeving op potentiële prooien, zelfs als het licht relatief laag is.
Wanneer een geschikt doelwit wordt gespot, zullen Sperwers hun slachtoffers meestal verrassen door van een hoge baars naar beneden te duiken en hun sterke vleugels te gebruiken om snel de prooi te naderen. Ze raken hun prooi vaak eerst met hun voeten en gebruiken hun scherpe klauwen om hem naar de grond te trekken als het een vogel is.
De meeste kleine prooien worden gedood bij impact, maar grotere steengroeves, zoals duiven en konijnen, worden geperst en doorboord totdat ze aan hun wonden bezwijken.
Sperwers jagen ook door hun prooi heimelijk in een hinderlaag te lokken, vaak neer te strijken en te wachten tot een nietsvermoedend slachtoffer in de buurt passeert.
Sperwers zijn echter flexibele jagers en er zijn zeven hoofdmodi van jagen:
- Baars jagen
- Hoog zwevend en bukkend
- Contour-knuffelen tijdens de vlucht (om vogels te vangen)
- Jagen vanuit stationaire posities
- Laag zwenken
- Jagen op geluid
- Te voet jagen
Een goed gecamoufleerde Sperwer die geduldig wacht op een maaltijd
Sperwers jagen vooral op vogels
Sperwers zijn, zoals de naam al doet vermoeden, min of meer gespecialiseerd in het jagen op vogels. Ze jagen wel op zoogdieren, maar deze bestaan in sommige regio’s uit minder dan 2% van hun dieet. Ongeveer 150 soorten vogels zijn geregistreerd als Sperwer prooi, waaronder vele soorten zangvogels, lijsters en grotere vogels zoals duiven, duiven en klein wildvogels.
De aanwezigheid van Sperwers veroorzaakt een duidelijke afname van het aantal zangvogels. Uit een studie van pimpelmezen bleek bijvoorbeeld dat hun jaarlijkse overlevingskans daalde van 0,485 naar 0,376 wanneer sperwers in het hele territorium aanwezig waren.
Sperwers hebben korte, stompe vleugels waarmee ze door bomen kunnen manoeuvreren. Ze zijn echter niet ontworpen voor langdurige stijgende of langdurige ontmoetingen en brengen het grootste deel van hun tijd door met wachten tot een prooi verschijnt. Jachttechnieken variëren tussen zomer en winter; in de winter doen Sperwers meer moeite om de hele dag actief jacht te maken op prooien.
Mannelijke Sperwer staat op het punt om op prooi te jagen
Op welk tijdstip van de dag jagen Sperwers?
Sperwers zijn bijna volledig inactief tijdens het grootste deel van de dag. Ze jagen in de eerste 3 uur daglicht, ’s ochtends en soms later in de avond in de schemering.
Ze hebben een scherp gezichtsvermogen en zijn uitstekend in het richten op nietsvermoedende prooien wanneer het licht relatief laag is, dus ze gebruiken dat in hun voordeel.
Sperwers jagen niet altijd ’s nachts, en het komt vaker voor wanneer voedsel schaars is, bijvoorbeeld in de winter. Wanneer ze echter kuikens hebben om te voeden in het broedseizoen, jagen Sperwers overdag vaker.
Sperwer na succesvolle jacht op een Fazant
Keren Sperwers terug naar gedode prooien?
Wanneer ze een grotere kill maken, kunnen Sperwers later terugkeren om wat te consumeren als ze het niet in één keer kunnen eten. Het is niet bekend dat ze prooien cachen.
Tekenen van een Sperweraanval
De tekenen van een Sperweraanval zijn een snelle hinderlaag die meestal kort en scherp is. De meeste prooien worden gedood bij impact, maar verder zal de Sperwer met zijn klauwen knijpen of de prooi in de grond duwen.
Sperwers zijn enigszins geheime jagers in vergelijking met stijgende roofvogels zoals rode wouwen of adelaars. Ze hebben de neiging om in dicht gebladerte of op een boomtopbaars te zitten voordat ze zichzelf op een prooi lanceren en ze vanuit de lucht of de grond vangen.
Sperwer in vlucht met gevangen prooi
Hoeveel vogels eet een Sperwer per dag?
Een volwassen Sperwer consumeert ongeveer 40 tot 50 g vlees per dag. Een pimpelmees weegt ongeveer 10 g, terwijl een spreeuw 70 tot 100 g weegt. Afhankelijk van de prooi kan een sperwer wegkomen met het eten van slechts één vogel per dag, of ze hebben er misschien 4 of 5 nodig.
Een studie wees uit dat een paar Sperwers in één jaar 2.200 huismussen, 600 gewone merels of 110 houtduiven zou kunnen consumeren!
Op welke prooi jaagt Sperwer?
Mannelijke en vrouwelijke sperwers hebben verschillende diëten, omdat het vrouwtje groter is en een grotere verscheidenheid aan prooien kan vangen. Dit is het geval voor veel roofvogels – het helpt gepaarde paren hun dieet divers en gevarieerd te houden, afhankelijk van de beschikbaarheid van voedsel in hun habitat.
Mannetjes hebben de neiging om te jagen op kleinere vogels zoals mezen, vinken, mussen en gorzen. Vrouwelijke sperwers daarentegen kunnen prooien zo’n 2 1/2 keer zwaarder aanpakken, waaronder lijsters, spreeuwen, duiven en duiven. Er zijn zelfs vrouwtjes waargenomen die fazanten aanpakken.
Sperwers consumeren een enorm scala aan vogels in hun hele bereik, met ongeveer 150 soorten vogels die in hun dieet zijn opgenomen.
Naast vogels jagen Sperwers ook op zoogdieren, waaronder:
- Vleermuizen
- Muizen
- Woelmuizen
- Eekhoorns
- Ratten
- Spitsmuizen
- Konijnen
Sperwer op een tuinhek, op zoek naar prooi
Sperwer jacht roepen
Sperwers zenden een reeks “tek” -geluiden uit wanneer ze door hun territorium zwerven, maar zijn over het algemeen stil tijdens het jagen. Ze vertrouwen immers vaak op het verrassingselement.
Wat is het slagingspercentage van Sperwerjachten?
Het slagingspercentage van Sperwerjachtpogingen is ongeveer 10%. Dit lijkt misschien laag, maar met een gevarieerd dieet zijn Sperwers niet afhankelijk van die ene grote dood zoals sommige andere roofvogels.
Jagen op kleine vogels is moeilijk, dus zelfs ondanks de uitzonderlijke behendigheid van de Sperwers, is hun slagingspercentage vrij laag.
Sperwer in de vlucht, op vogels jagen
Wat is de grootste vogel Sperwerjacht?
Vrouwelijke sperwers kunnen jagen op grote prooien met een gewicht tot 500 g, wat ongeveer 150 g meer is dan het vrouwtje. Een dergelijke prooi omvat duiven, duiven, fazanten en eenden.
Dit is vrij zeldzaam – Sperwers richten zich veel vaker op vogels die kleiner zijn dan een spreeuw.
Op welke zoogdieren jagen sperwers?
Sperwers jagen op een breed scala aan zoogdieren, waaronder vleermuizen, muizen, woelmuizen, eekhoorns, ratten, spitsmuizen en konijnen.
Zoogdieren bestaan in sommige regio’s uit slechts 2% van hun dieet.
Close-up van een hooggelegen vrouwtje Sperwer
Sperwer jagen in de winter
In de winter hebben Sperwers de neiging om actiever te jagen, waarschijnlijk omdat het vogelleven minder overvloedig wordt. Jachttechnieken variëren ook, omdat veel vogels migreren, wat leidt tot veranderingen in de concentratie van lokale soorten.
Jagen zowel mannelijke als vrouwelijke Sperwers?
Zowel het mannetje als het vrouwtje jagen, en doen dat onafhankelijk van elkaar. Vrouwtjes zijn zo’n 20% groter dan mannetjes en kunnen veel grotere prooien vangen. In feite kan de prooi van het vrouwtje ongeveer 2 1/2 keer zwaarder zijn dan die van het mannetje.
Dit helpt hun dieet divers te houden, omdat het mannetje en het vrouwtje niet met elkaar concurreren, waardoor ze een bredere niche kunnen bestrijken om hun kuikens goed te voeden. Dit is hetzelfde voor veel roofvogels – vrouwtjes zijn meestal groter dan het mannetje en concentreren zich op grotere prooien.
Stel een vraag
Heb je een vraag over dit onderwerp die we niet hebben beantwoord? Dien het hieronder in en een van onze experts zal zo snel mogelijk antwoorden.