Klimaatverandering en vogels: een complete gids

Zowel klimaatverandering als opwarming van de aarde zijn een enigszins controversieel onderwerp geweest, maar het bewijs is er dat de temperaturen stijgen, weerpatronen veranderen en vogels over de hele wereld worden getroffen.

Klimaatverandering is versneld tot ongekende niveaus als gevolg van de verbranding van fossiele brandstoffen, de resulterende uitstoot van koolstofdioxidegas en de opwarming van de wereld als gevolg van een proces dat bekend staat als het broeikaseffect.

Dus hoe beïnvloedt klimaatverandering vogels precies?

Klimaatverandering beïnvloedt vogeltrekpatronen en -timing, waardoor het wereldwijde verspreidingsgebied van soorten krimpt en het bereik van anderen wordt uitgebreid. Sommige vogels passen zich beter aan dan anderen, maar vrijwel al het leven op aarde zal waarschijnlijk worden beïnvloed.

Vogels zijn zeer mobiele dieren, waardoor ze naar verschillende gebieden kunnen verhuizen als de omstandigheden veranderen. Simpelweg verhuizen naar groenere weiden is voor veel soorten geen optie en massale uitstervingen zijn een duidelijke mogelijkheid als de klimaatverandering niet wordt aangepakt.

Meer dan ooit hebben de vogels onze hulp nodig. Het is gemakkelijk om wanhoop te voelen omdat wereldwijde problemen te groot lijken om ons hoofd rond te wikkelen, maar de verandering begint bij ons allemaal, en er is veel dat we allemaal kunnen doen!

Lees mee terwijl we leren over hoe klimaatverandering van invloed is op waar en hoe vogels leven. We zullen ook een paar eenvoudige tips bespreken over hoe u uw steentje kunt bijdragen aan het verminderen van de effecten van klimaatverandering op vogels.

Zwerm Bonte Ostervanger vliegt over estuariummoeras bij UNESCO-werelderfgoed Waddenzee

Zwerm Bonte Ostervanger vliegt over estuariummoeras bij UNESCO-werelderfgoed Waddenzee

Hoe beïnvloedt klimaatverandering vogels?

Elke vogelsoort is specifiek aangepast aan bepaalde omgevingsomstandigheden. De studie van ecologie leert ons dat elke soort bestaat in omgevingen die worden gevormd door verschillende onderling verbonden factoren zoals klimaat, geologie, hoogte en breedtegraad.

Deze omstandigheden bepalen de soorten leven die elk deel van onze wereld thuis kunnen noemen. Bovendien werkt de verzameling soorten die in een gebied leven op complexe manieren met elkaar samen, en vogels zijn geen uitzondering.

Klimaatverandering kan vogels beïnvloeden door directe fysieke mechanismen zoals het bedekken van broedgebieden in water. Het kan ook hele ecosystemen uit balans brengen en vogels indirect beïnvloeden. Klimaatverandering dwingt vogels om zich aan te passen, naar nieuwe locaties te verhuizen of uit te sterven. Sommige soorten zijn natuurlijk veerkrachtiger en aanpasbaarder dan andere, maar er is een limiet aan hoeveel elke vogelsoort kan veranderen.

Een paar Adéliepinguïns die genieten van de Antarctische zon

Een paar Adéliepinguïns die genieten van de Antarctische zon

Hoe beïnvloedt klimaatverandering de vogeltrek?

Klimaatverandering beïnvloedt de vogeltrek op vele manieren. De routes en timing van trekvogels zijn in veel gevallen veranderd en vogels brengen hun winters en zomers ook verder naar het noorden door dan voorheen.

Een studie over 32 trekkende zangvogels in Noord-Amerika wees uit dat de gemiddelde aankomstdatum in de lente de afgelopen 33 jaar elk jaar 0,78 dagen eerder was. Deze trend correleert met de broedgebieden van de vogels die elk jaar eerder opwarmen.

Vogels komen echter niet alleen eerder aan, maar ze blijven ook langer hangen omdat het begin van de winter wordt uitgesteld.

Hoe beïnvloedt klimaatverandering het voedsel van vogels?

Dezelfde klimaatveranderingen die vogels treffen, hebben invloed op de planten en dieren waarmee ze zich voeden. Belangrijke plantensoorten kunnen uit bepaalde gebieden verdwijnen, of de timing van hun nectar-, fruit- en zaadproductie kan veranderen.

Planten bloeien eerder als de temperatuur stijgt. Dit betekent dat het aanbod van insecten ook eerder piekt. Sommige trekvogels timen hun migraties met weersystemen, in plaats van met de beschikbaarheid van voedsel.

Klimaatverandering heeft de manier veranderd waarop deze twee factoren synchroniseren, waardoor sommige vogels gedwongen worden om migraties te ondernemen zonder voldoende vetreserves op te bouwen om de lange reis naar het zuiden te maken.

De Noordse stern ondergaat elk jaar de meest indrukwekkende migratie

De Noordse stern ondergaat elk jaar de meest indrukwekkende migratie

Hoe beïnvloedt klimaatverandering de vogelteelt?

De meeste vogels timen hun broeding om de meest gunstige tijden van het jaar te evenaren in termen van weer en voedselaanbod. Sommige vogels passen nu hun broedtijden aan als reactie op eerdere opwarming in het voorjaar.

Wetenschappers uit India analyseerden 820.000 broedwaarnemingen van boreale vogels en hun resultaten tonen een duidelijke vooruitgang in broedtijden, evenals een samentrekking van de broedperiode. Dit betekent vogels broeden eerder in het seizoen en het proces wordt beperkt tot een kortere periode.

De stijgende zeespiegel is een andere zeer reële bedreiging voor broedvogels. Kustvogels zoals de meeuwenbekstern en sandwichstern in Florida lopen een verhoogd risico op kusterosie van broedplaatsen en zelfs nestinundatie tegen de jaren 2030.

Deze dreiging strekt zich natuurlijk ook uit tot oceanische eilanden, waarbij soorten zoals laysan albatrossen en zwartvoetalbatrosen die nestelen op laaggelegen eilanden een bijzonder risico lopen.

Sandwichsterns lopen een verhoogd risico op kusterosie in Florida

Sandwichsterns lopen een verhoogd risico op kusterosie in Florida

Welke vogels worden het zwaarst getroffen door klimaatverandering?

Enkele van de zwaarst getroffen vogelsoorten zijn waarschijnlijk degenen die hooggelegen, bergachtige gebieden bewonen. Naarmate de temperaturen stijgen, worden deze vogels gedwongen om hoger op berghellingen te stijgen om in hun favoriete klimaatzone te blijven. Dit duwt ze in steeds kleinere gebieden, waarbij zowel ruimte als tijd opraken.

Vogels die zijn uitgestorven door klimaatverandering

Er zijn nog geen vogelsoorten uitgestorven als direct gevolg van klimaatverandering. De belangrijkste historische oorzaken van het uitsterven van vogels zijn overexploitatie door de jacht, evenals habitatdegradatie en verlies als gevolg van verstedelijking, landbouw en ontbossing.

Deze bedreigingen gaan vandaag de dag nog steeds door, maar de klimaatverandering voegt een nieuwe dimensie toe aan het probleem en veroorzaakt habitatverandering op mondiaal niveau.

Twee soorten Afrikaanse vogels zullen volgens de huidige projecties binnenkort uitsterven als gevolg van klimaatverandering. De Ethiopische struikkraai en de witstaartzwaluw uit Ethiopië, het ‘dak van Afrika’, zullen naar verwachting binnen de komende 50 jaar verdwijnen.

Witstaartzwaluw (Hirundo megaensis)

Witstaartzwaluw (Hirundo megaensis)

Hoeveel vogels worden getroffen door klimaatverandering?

Al het leven op aarde wordt op de een of andere manier beïnvloed door klimaatverandering. Voor sommige soorten brengt een opwarmend klimaat grote voordelen met zich mee, terwijl het voor anderen een ramp betekent. De veranderingen die op aarde plaatsvinden, worden niet in alle gebieden en door alle vogelsoorten evenzeer gevoeld.

De National Audubon Society heeft een uitgebreide studie uitgevoerd op meer dan 600 Noord-Amerikaanse vogelsoorten en ontdekte dat iets minder dan tweederde (64%) kwetsbaar is voor uitsterven.

Dit zijn inderdaad enge resultaten!

Welke vogels worden het meest getroffen door klimaatverandering?

Er wordt voorspeld dat bepaalde groepen vogels bijzonder hard worden getroffen door de klimaatverandering in Noord-Amerika. Volgens de modellering van de National Audubon Society zijn de meest kwetsbare vogels:

  • Arctische vogels zoals de bruingekapte roze vink
  • Boreale bosvogels zoals de Harris’s Sparrow
  • Westelijke bosvogels zoals de geelsnavelekster
  • Watervogels zoals de keizergans
Close-up van een keizergans

Close-up van een keizergans

Kunnen vogels zich aanpassen aan klimaatverandering?

Vogels passen zich op veel manieren aan de klimaatverandering aan. Deze aanpassingen omvatten bereikveranderingen en gedrags- en zelfs fysieke veranderingen. Helaas vertonen niet alle soorten dezelfde veerkracht en flexibiliteit.

Veel soorten trekken verder naar het noorden waar het koeler is, of in andere gevallen, naar grotere hoogten. Simpelweg verhuizen naar een nieuwe locatie is echter niet altijd een goede oplossing, omdat veranderingen in vegetatie en habitats tijd kosten.

Waar vogels geen keuze hebben, moeten ze naar minder dan ideale gebieden verhuizen, maar dit plaatst ze in concurrentie met andere soorten en laat ze achter met minder middelen en minder reproductief succes.

Lees verder om te leren hoe u vogels kunt helpen in een veranderend klimaat.

Zwartvoetalbatrosen lopen gevaar omdat ze nestelen op laaggelegen eilanden

Zwartvoetalbatrosen lopen gevaar omdat ze nestelen op laaggelegen eilanden

Hoe kunnen we vogels helpen tijdens klimaatverandering?

Het is gemakkelijk om overweldigd te worden door de omvang van de milieuproblemen in de wereld van vandaag. Het is een feit dat verandering begint bij alle burgers, en er is nog veel dat we kunnen doen. Het verminderen van onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen is van fundamenteel belang om de klimaatverandering te stoppen, maar er zijn meer directe manieren waarop u ook vogels kunt helpen.

Het beste wat je voor vogels kunt doen, is het creëren van een geschikte vogelhabitat in je eigen achtertuin of buurt. Plant inheemse soorten die een goede nesthabitat bieden, insecten aantrekken en voedselbronnen bieden in de vorm van fruit, bessen en zaden. Als je katten hebt, houd ze dan binnen, of zet op zijn minst een bel op hun halsbanden om onze gevederde vrienden een eerlijke waarschuwing te geven.

Je kunt ook meedoen met local-initiatieven voor natuurbehoud in uw omgeving en uw vrienden en familie informeren over de problemen waarmee lokale vogels worden geconfronteerd.

Kleine Putter zat tussen de bloemen in de tuin

Kleine Putter zat tussen de bloemen in de tuin

Hoe beïnvloedt klimaatverandering meeuwen?

Meeuwen en andere zeevogels zijn niet immuun voor de gevolgen van klimaatverandering, maar dit fenomeen beïnvloedt verschillende soorten op verschillende manieren. Eierkannibalisme neemt bijvoorbeeld toe onder gletsjervleugelmeeuwen in Puget sound, terwijl kleine mantelmeeuwen hebben geprofiteerd van de toegenomen voedselrijkdom in de Noordzee.

Worden vogels kleiner door klimaatverandering?

Verbazingwekkend genoeg tonen studies aan dat vogels krimpen als reactie op klimaatverandering. Veel soorten hebben een afname van de lichaamsgrootte laten zien, wat een manier zou kunnen zijn voor de vogels om koeler te blijven in een opwarmende wereld. Hun vleugellengtes nemen ook toe, wat een manier kan zijn om een kleiner en minder gespierd lichaam te compenseren.

Krijgen vogels grotere snavels door klimaatverandering?

Vogels passen zich op een aantal opmerkelijke manieren aan de klimaatverandering aan. Studies hebben aangetoond dat sommige vogels grotere snavels ontwikkelen, waarschijnlijk om te helpen bij thermoregulatie. Vogels kunnen hun lichaam koelen met behulp van hun snavels omdat ze niet geïsoleerd zijn door veren.

Stel een vraag

Heb je een vraag over dit onderwerp die we niet hebben beantwoord? Dien het hieronder in en een van onze experts zal zo snel mogelijk antwoorden.