Zwemvliezen zijn ideaal voor vogels die op of onder het wateroppervlak zwemmen. De voeten van watervogels variëren tussen de verschillende soorten met als belangrijkste verschil de hoeveelheid webbing tussen de tenen.
Algemeen bekend als watervogels, worden de voeten van eenden palmate genoemd. Dit is het meest voorkomende type voet met zwemvliezen. Palmate is wanneer de drie naar voren gerichte tenen worden verbonden door webbing en de kleine, verhoogde achterste teen (de hallux) gescheiden is. De voet is driehoekig van vorm en komt voor bij veel watervogels waaronder eenden, meeuwen, sterns, zwanen en ganzen. Het woord ‘palmate’ is afkomstig van het Latijnse woord ‘palmatus’ dat ‘in de vorm van een open palm’ betekent.
Wilde eenden met zwemvliezen
Hoe gebruiken eenden hun voeten?
De voeten van eenden zijn uniek ontworpen en spelen een belangrijke rol in hun dagelijkse activiteiten, waaronder zwemmen, vliegen, wandelen en het handhaven van hun lichaamstemperatuur. Omdat veel van hun tijd in water wordt doorgebracht, zijn hun zwemvliezen perfecte peddels, waardoor de vogel efficiënt door het water kan voortbewegen. Tijdens het zwemmen worden de tenen uit elkaar gespreid, waardoor ze met meer kracht door het water duwen. De tenen worden dan gesloten en naar voren gebracht om zich klaar te maken voor de volgende slag, in principe vergelijkbaar met een roeiploeg die aan het einde van elke slag hun riemen bevedert. De voeten fungeren ook als een roer dat helpt om de vogel in de juiste richting te sturen.
Er zijn wereldwijd 162 soorten eenden, die zowel in zeewater als in zoet water leven. Ze zijn te vinden op elk continent, met uitzondering van Antarctica. Eenden zijn competente vliegers met sommige soorten die lange afstanden migreren naar warmere klimaten tijdens de herfst / wintermaanden. Eenden kunnen opstijgen uit het water en bij het landen hun vleugels flappen en hun voeten spreiden zodat de webbing het maximale oppervlak creëert. Dit helpt hen om te vertragen en naar een veilige landing te worden geleid.
Mannelijke en vrouwelijke Tufted Ducks
Scharrelende eenden, vergelijkbaar met de wilde eend of garganey, hebben poten die centraal zijn geplaatst. Hierdoor kunnen ze gemakkelijk op het land lopen. Bij het zoeken naar voedsel hangt de scharrelende eend, ook bekend als een plaseend, zijn lichaam in het water in een verticale positie met zijn kop onder water en staart in de lucht terwijl hij het hoofd naar beneden strekt om te voeden. De voeten en benen stellen hen in staat om water te betreden terwijl ze dit doen.
Duikeenden zoals de gewone pochard of de langstaarteend hebben poten die ver naar achteren zijn geplaatst, wat goed is om te zwemmen en duiken, maar het moeilijk voor hen maakt tijdens het lopen. Veel soorten kunnen tot grote diepten duiken en een verticale duik maken van het wateroppervlak naar de bodem van de rivier, het meer of de zeebodem op zoek naar voedsel. Om dit te bereiken, stuwen ze hun lichaam onder water terwijl ze beide voeten tegelijkertijd bewegen met hun vleugels gevouwen en dicht bij het lichaam.
Eenden hebben een ’tegenstroom warmtewisselaarsysteem’ aan de bovenkant van hun poten dat hen helpt hun lichaamstemperatuur te handhaven. Bij koud weer houdt het hun benen en voeten warm en stelt het hen in staat om tijd door te brengen op het ijs of in koud water. De klauwen, kleur en grootte van de voet van een eend kunnen helpen bij het identificeren van de soort.
Vrouwelijke Roodhals merganser duiken
Stel een vraag
Heb je een vraag over dit onderwerp die we niet hebben beantwoord? Dien het hieronder in en een van onze experts zal zo snel mogelijk antwoorden.