Hoe communiceren vogels? (Alle methoden uitgelegd)

De lucht is gevuld met de zoete geluiden van vogels over de hele wereld op een bepaalde dag. Als je uit je raam kijkt, zie je misschien zelfs een vogel die zijn partner of buurman laat zien.

Vogels zijn zeer communicatieve wezens en ze hebben veel manieren om hun boodschap aan elkaar over te brengen. Dus hoe communiceren vogels precies en wat vertellen ze elkaar?

Vogels produceren een fenomenale reeks verschillende geluiden, van hoge fluitjes tot diep getoeter en alles daartussenin. Al deze geluiden zijn gemaakt om iets te communiceren met andere leden van hun soort. Vogels hebben een tweede en misschien nog wel meer diverse manier van communiceren, maar vogels communiceren met hun lichaam door beweging, kleur en veerontwikkeling.

Vogels communiceren om veel verschillende redenen, soms om anderen aan te trekken en soms om anderen weg te houden. Ze kunnen elkaar herkennen aan hun stemmen en geluiden en acties gebruiken om contact te houden, om voedsel te bedelen en zelfs alarm te slaan wanneer gevaar dreigt.

Dit artikel behandelt de verbazingwekkende wereld van vogelcommunicatie. Lees mee om alles te weten te komen over dit fascinerende gedrag!

Bokmakierie (Telophorus zeylonus) calling, Zuid-Afrika

Bokmakierie (Telophorus zeylonus) calling, Zuid-Afrika

Verschillende methoden waarop vogels communiceren

Communicatie tussen individuen van elke soort (inclusief vogels) is afhankelijk van het verzenden en ontvangen van informatie in een formaat dat door beide partijen kan worden waargenomen en begrepen. Het gehoor en het gezichtsvermogen zijn sterk ontwikkeld bij vogels, dus het is geen verrassing dat ze deze twee media gebruiken om met elkaar te communiceren.

Lees verder om te leren hoe vogels communiceren met geluiden en acties.

Vocale communicatie

Vocale communicatie bij vogels kan worden opgesplitst in liedjes en oproepen. Deze twee termen worden vaak door elkaar gebruikt, maar wetenschappers scheiden ze op basis van hun boodschap en functie.

Liederen

Vogels gebruiken zang om reproductieve redenen. Sommige vogels, zoals houtlijsters en zangmussen, produceren prachtig muzikale liederen, terwijl anderen niet zo begaafd zijn. Hoe ze ook voor ons klinken, andere vogels krijgen de boodschap luid en duidelijk.

Vogelzang is vaak lang en complex, zelfs met twee verschillende geluiden die tegelijkertijd worden geproduceerd. De kwaliteit van het zang van de vogel kan de gezondheid en fitheid van een mannelijke vogel aangeven. Dit kan handig zijn voor het aantrekken van een vrouwtje of een stevige herinnering zijn aan zijn buren dat hij nog steeds de baas is op zijn grasmat.

In het Verenigd Koninkrijk zijn Zanglijsters te horen die hun prachtige liedjes zingen

In het Verenigd Koninkrijk zijn Zanglijsters te horen die hun prachtige liedjes zingen

Oproepen

Vogels gebruiken kortere, minder complexe geluiden om allerlei informatie te communiceren. Contactoproepen zijn bijvoorbeeld meestal zachte en enigszins onduidelijke geluiden die vogels maken om met elkaar in contact te blijven terwijl ze foerageren. Deze oproepen moeten luid genoeg zijn voor elk individu in een paar of groep om te horen, maar niet zo duidelijk dat ze de ongewenste aandacht van roofdieren trekken.

Alarmoproepen zijn luidere geluiden die vogels produceren wanneer ze een bedreiging detecteren, zoals een uil of kat. Deze hard klinkende oproepen waarschuwen andere vogels in het gebied en dienen misschien om het roofdier af te schrikken door hen ervan te overtuigen dat hun dekking is geblazen.

Niet-vocale geluiden

Vogels gebruiken over het algemeen hun syrinx om de geluiden te maken die worden gebruikt voor communicatie. Deze structuur in het borstgebied van de vogel is de vogelversie van ons strottenhoofd of stemkastje. Sommige vogels produceren echter op andere manieren geluid. Enkele voorbeelden van deze niet-vocale geluiden zijn:

  • Spechten trommelen op hout en andere resonerende objecten
  • Uilen en vele andere vogels klikken hun snavels in elkaar
  • Duiven en uilen gebruiken vleugelgeklap om alarm en weergave aan vrouwtjes te signaleren
Roodbuikspecht drummend op een boom

Roodbuikspecht drummend op een boom

Visuele communicatie

Vogels staan bekend om het zingen en communiceren met geluid, maar ze zijn ook in staat om in stilte te communiceren, gewoon door bewegingen en gebaren. Deze vorm van fysieke communicatie staat bekend als display.

Vogels kunnen verschillende bewegingen gebruiken om eenvoudige boodschappen te communiceren. U kunt bijvoorbeeld een van de volgende bewegingen zien wanneer u naar een groep vogels rond een feeder kijkt:

  • Hoofdbewegingen zoals dobberen, kantelen, etc.
  • Vleugelbewegingen zoals schudden, tillen, etc.
  • Crouching
  • Raspende veren en toppen

Eenvoudige lichaamstaal zoals deze wordt vaak gebruikt wanneer vogels dominantie en onderwerping vertonen, maar vogels gebruiken ook meer complexe bewegingen tijdens territoriale agressie. De meest uitgebreide displays worden echter vaak gezien wanneer mannelijke vogels proberen vrouwtjes aan te trekken.

Paringsdisplays worden vaak gebruikt om te pronken met de meest aantrekkelijke kenmerken van een mannelijke vogel, zoals de felle kleuren en lange veren die veel soorten ontwikkelen voorafgaand aan het broedseizoen.

Sommige vogels gebruiken echter uitgebreidere displays dan andere, waaronder prachtig gechoreografeerde dansen of acrobatische vertoningen van vliegvaardigheid.

Hoopoe met een verhoogde kuif

Hoopoe met een verhoogde kuif

Kunnen vogels communiceren met andere soorten?

Vogels hebben heel weinig reden om met andere soorten te communiceren, maar er zijn een paar gelegenheden waarop dit vermogen echt van pas komt.

Vogels kunnen communiceren met andere soorten wanneer ze zich bedreigd voelen. Wanneer een vogel wordt aangevallen, zal hij vaak proberen zichzelf groter en intimiderender te laten lijken om zijn aanvaller af te schrikken. Vogels doen dit vaak door hun vleugels uit te slaan en hun veren uit te puffen. Jonge uilen zijn een goed voorbeeld van dit gedrag.

Terwijl ze proberen er visueel bedreigender uit te zien, zullen vogels ook alarm- en noodoproepen, geschreeuw en zelfs sissende geluiden produceren. Vogels produceren ook alarmoproepen wanneer ze niet direct worden bedreigd en dit helpt om andere vogels in het gebied te waarschuwen.

Vogels van veel verschillende soorten zullen alarmoproepen komen onderzoeken, zodat ze de boodschap duidelijk begrijpen!

Tureluur produceert een alarmoproep om nabijgelegen kuikens te waarschuwen voor gevaar

Tureluur produceert een alarmoproep om nabijgelegen kuikens te waarschuwen voor gevaar

Hoe communiceren vogels over lange afstanden?

Vogels kunnen liedjes en oproepen gebruiken om over lange afstanden te communiceren. Deze vorm van communicatie heeft veel voordelen. Vogels hoeven elkaar bijvoorbeeld niet te kunnen zien, wat handig is in dichte omgevingen zoals bossen en moerassen, of in het donker. Door over lange afstanden met geluid te communiceren, kunnen vogels ook verborgen en veilig blijven voor roofdieren.

Hoe ver kunnen vogels communiceren?

De afstand die vogelgeluiden en -zang kunnen dragen, is afhankelijk van factoren zoals de omgeving, weersomstandigheden, oproepvolume en frequentie. Eenvoudige, laagfrequente oproepen zoals die geproduceerd door struisvogels en kasuarissen zijn het beste voor langeafstandscommunicatie.

Uilenhoeren hebben de neiging om lange afstanden af te leggen vanwege hun lage frequentie en de stille omstandigheden ’s nachts wanneer de interferentie laag is. Uilen bezetten vaak grote territoria en ze hebben een uitstekend gehoor voor het detecteren van de oproepen van hun buren. Sneeuwuilen hebben bijvoorbeeld vaak territoria van meer dan duizend hectare en zijn te horen vanaf afstanden tot 7 mijl.

Sneeuwuil-oproepen zijn te horen tot op zeven mijl afstand

Sneeuwuil-oproepen zijn te horen tot op zeven mijl afstand

Vertellen vogels elkaar waar voedsel is?

Vogels vinden voedsel meestal op zicht, maar ze zijn ook sterk afgestemd op de geluiden van andere vogels. De opgewonden roep van vogels rond een feeder of natuurlijke voedselbron is waarschijnlijk erg aantrekkelijk voor andere nieuwsgierige en hongerige vogels in het gebied.

Hoe communiceren vogels tijdens de vlucht?

Veel vogels zoals Swainson’s lijsters migreren ’s nachts in groepen en koppels. Dit helpt hen roofdieren te vermijden en laat ze minder wind om mee te kampen. Dus hoe voorkomen ze dat ze op elkaar botsen en zelfs andere vogels die in verschillende richtingen bewegen? De oplossing is om zachte, regelmatige oproepen te doen die de vogels helpen hun afstand te behouden en ervoor te zorgen dat iedereen in dezelfde richting reist.

Overwinterende Swainson's lijster

Overwinterende Swainson’s lijster

Hoe communiceren vogels visueel?

Vogels communiceren zowel passief als actief. Passieve communicatie is onvrijwillig en wordt gecontroleerd door hormonen zoals testosteron en de genetische eigenschappen van een individu. Het felgekleurde verenkleed dat veel mannelijke vogels rond het broedseizoen ontwikkelen is hier een klassiek voorbeeld van, maar vogels groeien ook langere veren of veranderen van kleur op hun poten, en rond hun snavels en ogen.

Actieve communicatie omvat bepaalde houdingen, bewegingen, veermanipulatie en vluchtpatronen. Hoofd dobberende displays tussen twee territoriale noordelijke flikkeringen, of de prachtige dans van scherpstaarthoenders op de Amerikaanse prairie zijn slechts twee mooie voorbeelden van visuele communicatie.

Het heldere broedkleed van een Splendid Fairywren

Het heldere broedkleed van een Splendid Fairywren

Hoe communiceren vogels met mensen?

Wilde vogels communiceren meestal niet met mensen, maar gezelschapsvogels zeker wel. Gezelschapsvogels communiceren vaak vocaal en visueel op een manier die hun attente eigenaren kunnen lereno begrijpen. Er zijn echter enkele interessante gevallen in de vogelwereld waar wilde vogels met mensen communiceren.

De Greater Honeyguide of Africa communiceert actief met mensen om hen naar de locatie van honing te leiden. De vogels gebruiken speciale oproepen en bewegingen om de aandacht van mensen te trekken, en verbazingwekkend genoeg reageren ze ook op geroepen worden door mensen. Door mensen naar bijennesten te leiden, krijgen de vogels toegang tot de was waar ze zich mee voeden.

Kunnen vogels communiceren met hun baby’s?

Oudervogels communiceren over het algemeen niet op een voor de hand liggende manier met hun baby’s. Een interessant voorbeeld van een oudervogel die met zijn jongen communiceert, is echter te zien bij meeuwen. De rode vlek op de snavel van volwassen meeuwen dient als een passieve boodschap aan de baby’s om te bedelen om voedsel. De baby’s weten instinctief dat ze naar de rode vlek moeten pikken en zullen niet proberen te voeden met een vogel zonder de rode vlek.

Als je ooit in de buurt van een nest vol hongerige kuikens bent geweest, weet je dat babyvogels zeker met hun ouders communiceren. De boodschap is simpel, voed me!

Babyvogels maken eenvoudige vocalisaties om deze boodschap te verzenden, maar ze gebruiken ook visuele communicatie om hun ouder aan te moedigen de goederen te produceren. Veel babyvogels hebben felgekleurde binnenoppervlakken in hun mond. Het openen van hun mond en het weergeven van deze kleuren moedigt hun ouders aan om hen te voeden.

Close-up van een zilvermeeuw - baby meeuwen pikken instinctief naar de rode plek om te bedelen om voedsel

Close-up van een zilvermeeuw – baby meeuwen pikken instinctief naar de rode plek om te bedelen om voedsel

Stel een vraag

Heb je een vraag over dit onderwerp die we niet hebben beantwoord? Dien het hieronder in en een van onze experts zal zo snel mogelijk antwoorden.